Разам са спецыялістамі міністэрства ЖКГ мы расказваем пра тыя ці іншыя віды камунальных паслуг. Чацвёрты выпуск «Камунальнай пісьменнасці» прысвечаны капітальнаму рамонту.
Дому можа быць і 40 гадоў, але яго капрамонт вы яшчэ не аплацілі.
Капітальны рамонт – адна з самых уразлівых тэм у жыллёва-камунальнай гаспадарцы. Спачатку яго доўга чакаюць, высвятляючы, чаму пераносяцца тэрміны з года ў год. Затым з год, а то і больш жыхары пакутуюць ад пастаяннага бруду ў пад'ездзе, шуму, адключэнняў вады і газу.
- У Беларусі за капрамонт людзі плацяць адлічэнні толькі з 1999 года. Раней іх не было, хіба толькі ў старых ЖБВК, дзе жыхары самі прымалі рашэнне акумуляваць нейкія сродкі на спецыяльным рахунку, - распавёў «КП» начальнік упраўлення жыллёвай гаспадаркі Міністэрства ЖКГ Андрэй Рамашка. – Мы плацім за капрамонт толькі 16 гадоў! А не 40 або больш, калі быў пабудаваны дом.
Капітальны рамонт не значыць, што дом ледзь не адбудуюць нанова, адрамантуюць пад'езд, заменяць праводку ў кватэры. Гэта паслуга па аднаўленні канструктыўных элементаў і ўнутрыдамавых сетак жылога дома, якія былі страчаны ў працэсе эксплуатацыі.
- Гэта дах, фасад, падмурак, інжынерныя сеткі і г. д. Прычым не абавязкова ўсе адразу. Калі ёсць неабходнасць адрамантаваць толькі дах і перакласці сеткі – так і зробяць, а падмурак і фасад ужо чапаць не будуць.
- А вокны заменяць?
- Вокны не мяняюцца з 2013 года. Каля 70% вокнаў ужо замененыя самімі жыхарамі. Пагадзіцеся: калі я мяняю вокны, кошт кватэры на рынку ўзрастае. Чаму дзяржава павінна рабіць такія падарункі? Да таго ж, больш за 92% жылля знаходзіцца ў прыватнай уласнасці. І рамантаваць сваё жыллё людзі павінны самастойна.
Рабіць капрамонт ці не, вырашаюць вясной і восенню.
У Жыллёвым кодэксе не прапісана, праз колькі гадоў пасля пабудовы дом трэба капітальна адрамантаваць. Гэта можа быць і праз 30 гадоў, і 50. Падстава для рамонту – нездавальняючы тэхнічны стан будынка.
- Рашэнне пра капітальны рамонт прымаецца пры штогадовых вясновых і восеньскіх аглядах, - распавядае Андрэй Рамашка. - Спецыялісты ЖРЭА, ЖЭСа аглядаюць будынак, параўноўваюць дом з астатнім жылфондам. Адміністрацыя раёна фарміруе два графіка рамонту - на год і на пяць гадоў. Гэта значыць рашэнне застаецца за мясцовымі ўладамі.
Як толькі рашэнне прынята, ЖРЭА распрацоўвае праектна-каштарысную дакументацыю, дзе распісаны пералік работ. Далей ЖРЭА заключае дагавор з жыхарамі на правядзенне капрамонту. Дагавор гэты абавязковы. Там жа прапісаны і тэрміны. Жыхар гэтым дагаворам абаронены – ён можа прыйсці ў ЖРЭА і сказаць, што якасць работ яго не задавальняе, або тэрміны зацягнуліся і г. д.
Рамонт можа зацягнуцца з-за з'ехаўшых жыхароў.
- Зразумела, што 5-павярховы дом і 12-павярховы будуць рамантаваць за розны час. Але тэрміны могуць і зацягнуцца. Не толькі з-за нераўнамернага фінансавання. Напрыклад, ёсць абавязак: забяспечыць доступ у кватэру супрацоўнікам эксплуатуючай арганізацыі, альбо рамонтнікам. Так, у кватэры вам нічога не рамантуюць, але атрымаць доступ да інжынерных сетак часам немагчыма, не патрапіўшы ў кватэру. Бываюць нядобрыя выпадкі, калі падчас капрамонту высвятляецца, што кватэра пустуе, яе жыхары з'ехалі, а кантактаў не знайсці. Абыйсці кватэру немагчыма. Пачынаюцца доўгія пошукі, перамовы, а часам і судовыя цяжбы. Тэрміны зацягваюць, што дастаўляе нязручнасць для іншых людзей.
- Нам паскардзіўся чытач: плачу за капрамонт спраўна, а дачакацца яго не магу. Пры гэтым суседні дом адрамантавалі. Дзе справядлівасць?
- Сістэма такая: мы робім адлічэнні на капрамонт, і гэтыя грошы ідуць на рамонт жыллёвага фонду ў бягучым годзе, гэта значыць на іншыя дамы. Сродкі нідзе не акумулююцца, а значыць, і не абясцэньваюцца. І калі ў вашым доме будзе капрамонт, аплачваць яго будуць жыхары іншых дамоў у гэтым раёне. Безумоўна, крыніца фінансавання – не толькі адлічэнні грамадзян, але і бюджэтныя сродкі, якія выдзяляюцца на кожны год.
- Колькі каштуе капітальны рамонт дома?
- Залежыць ад аб'ёму работ. Ёсць асераднёны паказчык. Каб адрамантаваць 1 квадратны метр жылля, трэба прыкладна 1,5 мільёна рублёў. Тарыф складае крыху больш за 800 рублёў. Бярэм кватэру ў 50 квадратных метраў. Атрымліваецца, што кожны месяц з гэтай кватэры сыходзіць на капрамонт 50 тысяч рублёў, у год – 600 тысяч. За 15 гадоў атрымліваем 9 мільёнаў рублёў. За гэтую суму можна адрамантаваць ад сілы 9-10 квадратных метраў ад агульнай плошчы жылога памяшкання. Калі разлічваць толькі на грошы грамадзян, нам трэба яшчэ чатыры разы па 15 гадоў, каб у выніку нешта зрабіць.
Тэмпы капітальнага рамонту нарошчваюцца. Жыхары не павінны крыўдзіцца на тое, што калі-то мянялі вокны, а цяпер не. Задача дзяржавы – забяспечыць бяспечнае пражыванне грамадзян. Трэба павялічваць і колькасць адрамантаваных дамоў, таму што жыллёвы фонд старэе. Паступова выйшлі на тое, што дзяржава рамантуе толькі тое, што чалавек тэхнічна не можа зрабіць, той жа стаяк памяняць.
ВЫРАЖ І ЗАХАВАЙ
Што падчас капрамонту аплачвае...
… дзяржава:
замена труб водазабеспячэння (акрамя тых, што ў кватэры), ацяплення, каналізацыі;
замена батарэй (на тыпавыя, калі хочаце іншыя - плаціце са сваёй кішэні і ўзгадняйце з ЖРЭА);
замена газавай трубы да перакрываючага яе крана;
рамонт даху, фасада, падмурка, балкона;
рамонт інжынерных сетак, цеплавузла;
замена ліфтаў;
замена ўнутрыдамавой электраправодкі і электраабсталявання (акрамя кватэры).
…жыхары:
ўстаноўка лічыльнікаў на ваду, газ, цяпло;
замена любых труб пасля першай запорнай арматуры (г. зн. першага крана ў кватэры, акрамя ацяплення);
аднаўленне ашалёўкі нішы ў санвузле – калі рамонтнікі замянілі трубу;
замена вокнаў.
БУДЗЬ У КУРСЕ!
Ўласнікі кватэры маюць...
…правы:
азнаёміцца з праектна-каштарыснай дакументацыяй – для гэтага трэба звярнуцца ў ЖРЭА;
патрабаваць аднаўлення ў кватэры ўнутранага аздаблення, маёмасці, якое пашкодзілі падчас работ і па прычынах, якія не залежаць ад жыхароў (працёк дах, прамерзлі сцены і г.д.);
адмовіцца ад асобных відаў работ да іх пачатку;
патрабаваць ліквідацыі дэфектаў і недахопаў падчас капрамонту і ў працягу гарантыйнага тэрміну.
…абавязкі:
забяспечыць доступ у кватэру для правядзення перадрамонтнага абследавання і выканання работ;
падаць дакументы, якія пацвярджаюць пераабсталяванне ці перапланіроўку кватэры, калі вы іх рабілі;
прыняць меры па захаванасці маёмасці і перамясціць яго з зоны вытворчасці работ;
у выпадку замены газавага абсталявання (пліты або лічыльніка) даць новае або з непрайшоўшым тэрмінам эксплуатацыі, заключыць дагавор на тэхнічнае абслугоўванне газавага абсталявання і пастаўку прыроднага газу.
ДАРЭЧЫ
Калі дом стаіць у чарзе на капрамонт, перанясіце рамонт у кватэры.
Вечная дылема: капрамонт у доме павінны правесці праз год. А рамонт кватэры ўжо зараз патрабуецца. Ці варта чакаць, пакуль адрамантуюць дом?
- Асвяжальны рамонт ўласнік абавязаны выконваць раз у 5 гадоў. Вядома, калі дом стаіць у бягучым графіку капрамонту, то, можа, і не варта латаць нішы стаяка складанымі матэрыяламі, накшталт пліткі. Хутчэй за ўсё, прыйдзецца разабраць сценку, прычым за свой кошт. Але ніхто не перашкаджае пафарбаваць столь, паклеіць шпалеры, замяніць падлогавае пакрыццё, перанесці разеткі.
ПЫТАННЕ-АДКАЗ
- Дзве кватэры на адной пляцоўцы ў тэх пашпарце маюць вышыню столяў 2,80 і 2.73 метра. Аднак тарыф на ацяпленне разлічваецца на аб'ём кватэры. Як выправіць памылку?
- Парадак налічэння платы за цеплазабеспячэнне жылых памяшканняў вызначаны пунктам 39 Палажэння аб парадку разліку і ўнясення платы за жыллёва-камунальныя паслугі і платы за карыстанне жылымі памяшканнямі дзяржаўнага жыллёвага фонду, зацверджаным пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 12 чэрвеня 2014 года № 571. Згодна з Палажэннем, плата за паслугі цеплазабеспячэння ажыццяўляецца зыходзячы з агульнай плошчы жылога памяшкання і тарыфу, устаноўленага за 1Гкал цеплавой энергіі. Такім чынам, аб'ём жылога памяшкання не ўплывае на кошт паслугі ацяплення.
- Як жыхарам дома №67 па вул. Коласа пазбавіцца ад утрымання плошчаў гаспадарчага магазіна, які знаходзіцца на першым паверсе? У жыроўцы прапісаная плошча дома 8 000 м. кв., а ўтрыманне дадатковых плошчаў - 1 200 кв. м. Пры гэтым у жыхароў няма доступу ў падвальныя памяшканні.
- Парадак налічэння платы за жыллёва-камунальныя паслугі па жылым і нежылым памяшканням, зацверджаны Палажэннем. Так, усе паслугі па нежылым памяшканням налічваюцца зыходзячы з тарыфаў, устаноўленых у адпаведнасці з заканадаўствам для юрыдычных асоб і ІП, якія эксплуатуюць нежылыя памяшканні. Ўнясенне платы за тэхнічнае абслугоўванне нежылых памяшканняў ажыццяўляецца шляхам аплаты фактычных выдаткаў. Такім чынам, жыхары не нясуць расходаў па аплаце нежылых памяшканняў, якія знаходзяцца ва ўласнасці або арэндзе і юрыдычных асоб і ІП. Разам з тым, яны, як удзельнікі сумеснага домаўладання нясуць абавязак па зместу агульнай маёмасці жылога дома (вестыбюль, калідор, галерэя, лесвічныя маршы і пляцоўкі, ліфтавыя холы і іншыя памяшканні).
Задаць пытанне спецыялістам з Міністэрства ЖКГ можна, даслаўшы яго на адрас dom@phkp.by
