«Камунальная пісьменнасць»
Уласнік кватэры або ўласнік дома?
Па статыстыцы, у Беларусі больш за 90% усяго жылля знаходзіцца ў прыватнай уласнасці. З уласнікам прыватнага дома ўсё зразумела: ён цалкам валодае ўсім будынкам, зямлёй, і адзін адказвае за сцены, дах, інжынерныя сеткі і г. д. З уладальнікамі кватэр у шматкватэрным жылым доме ўсё нашмат складаней. У такім доме будзе, як мінімум, дзве кватэры, якія належаць розным людзям. Уласна, тут і ўзнікае такое паняцце, як сумеснае домаўладанне. У Жыллёвым кодэксе паняцце сумеснага домаўладання вызначана як праваадносіны двух і больш уласнікаў нерухомай маёмасці. Паспрабуем больш дэталёва разабрацца, што ўваходзіць у склад такой маёмасці і ў чым асаблівасці яго эксплуатацыі.
- Большасць людзей пад домам разумеюць толькі чатыры сцяны ў кватэры, часам і частка тамбура для захоўвання патрэбных рэчаў (ровар, скрыню для бульбы і г. д.), што, дарэчы, забаронена супрацьпажарнымі нормамі, - кажа начальнік упраўлення жыллёвай гаспадаркі Міністэрства ЖКГ Андрэй Рамашка. - Даказваючы сваю правату, яны паказваюць дакументы на кватэру, дзе выразна напісана, што вось гэтыя квадратныя метры належаць мне. Але не могуць жа ўмоўныя квадратныя метры знаходзіцца ў паветры на ўзроўні трэцяга ці пятага паверха. Таму ў законе і было прапісана паняцце сумеснага домаўладання або агульнай маёмасці жылога дома. Прасцей кажучы, да агульнай маёмасці адносіцца і пад'езд, і ўсе сеткі водазабеспячэння, электразабеспячэння, ацяплення, ліфты, дах гарышча, падвал жылога дома, якія належаць уласнікам кватэр, і яны нясуць адказнасць за іх захаванасць і абслугоўванне.
- Так, але на кватэру я магу паказаць пальцам, а як вызначыць, якая частка пад'езда мая?
- Доля кожнага жыхара ў агульнай маёмасці вызначаецца ў працэнтных суадносінах: плошча кватэры дзеліцца на суму плошчаў усіх кватэр у жылым доме. Менавіта таму за ўтрыманне і рамонт ўласнікі кватэр плацяць прапарцыйна плошчы сваёй кватэры.
Выбраць кіраўніка домам можна самім
Каб у доме своечасова вырабляліся рамонтныя работы, ўборка тэрыторыі, ажыццяўляліся і налічваліся плацяжы за камунальныя паслугі, агульнай маёмасцю жылога дома павінен хтосьці кіраваць. Ёсць два асноўных спосабу кіравання сумесным домаўладаннем.
- Адным з спосабаў з'яўляецца кіраванне арганізацыяй забудоўшчыкаў або таварыствам уласнікаў (МС). Асноўны прынцып - гэта магчымасць і нават, напэўна, абавязак кожнага ўласніка кватэры ўдзельнічаць у кіраванні жылым домам. Бо ўсе рашэнні, якія датычацца ўтрымання жылога дома, фінансавання якіх-небудзь дадатковых паслуг прымаюцца толькі агульным сходам таварыства. На жаль, у нашай краіне гэты спосаб пакуль не атрымаў шырокага распаўсюджвання ў сілу розных прычын, у асноўным з-за меркавання большасці грамадзян, што за ўсё павінна адказваць дзяржава. І ўсё ж прыклады ўзорнага кіравання домам таварыствам уласнікаў маюцца. Калі ўласнікі жылля разумеюць, што ад ступені іх удзелу ў кіраванні жылым домам залежыць не толькі захаванасць іх маёмасці, але і асяроддзе пражывання, іх настрой, вынік заўсёды ўражвае. Пры гэтым кошт выдаткаў на ўтрыманне агульнай маёмасці ў ТУ не абавязкова вышэй, чым эксплуатацыя дома ЖЭСам. Калі жыхары не хочуць арганізоўваць таварыства ўласнікаў, агульнай маёмасцю будзе кіраваць дзяржаўная арганізацыя. Як правіла, гэта альбо ЖРЭА, альбо ЖКГ раёна.
- Ці можна арганізаваць у старым доме таварыства ўласнікаў?
- Вядома. Трэба правесці сход, дзе будзе прысутнічаць не менш як дзве трэці жыхароў дома, і большасцю галасоў прыняць рашэнне аб стварэнні ТУ. На гэтым жа сходзе вызначыцца са старшынёй (хто-небудзь з жыхароў або запрошаны з боку), а таксама прыняць статут таварыства. Рэгістрацыя ў адміністрацыі раёна зойме некалькі дзён. Гэта не значыць, што прыбіраць, мыць, рамантаваць будзеце самі. Можна прыцягнуць і ЖЭС, што цяпер часцей за ўсё і адбываецца. Справа ў тым, што тарыфы на паслугі ЖКГ павінны быць ва ўсіх аднолькавыя. І калі таварыства або ЖБВК складаецца з аднаго дома, то танней звярнуцца да паслуг дзяржавы. Ёсць групы дамоў, якія эксплуатуюцца цалкам прыватнікамі. Але ў Беларусі няма ніводнага старога дома, дзе б арганізавалася таварыства ўласнікаў.
НАІЎНЫЯ ПЫТАННІ
Ці павінен ЖЭС зафарбаваць надпіс у пад'ездзе?
Размаляванай сцяны або разбітага вакна ў пад'ездзе быць не павінна. Работнікі ЖЭС ці іншай абслуговай арганізацыі праводзяць агляды пад'ездаў і фіксуюць парушэнні. Затым жыхарам абавязкова абвяшчаюць, што патрэбен такі-то рамонт. Пасля выканання работ жыхары пад'езда атрымліваюць паведамлення на аплату жыллёва-камунальных паслуг, дзе ім выстаўляюць кошт за бягучы рамонт.
Як зразумець, якая частка пад'езда свая, а якая - суседа?
Мяжу, безумоўна, не правядзеш. Але некаторыя жыллёва-камунальныя паслугі разлічваюцца на колькасць квадратных метраў у вашай кватэры. Гэта значыць, калі ў вас кватэра 50 квадратных метраў, вы плаціце менш, чым ваш сусед, у якога кватэра ў 100 квадратных метраў. Прыклад: вы вырашылі змяніць у тамбуры плітку. Па колькі скідацца? Самае справядлівае - у залежнасці ад плошчы жылля. Таму і доля ўдзелу за рамонт таго ж пад'езда ў уласнікаў трохпакаёвых кватэр будзе больш, чым ва ўласніка 1 - або 2-пакаёвай.
Ці можна самім выбраць фірму, якая зробіць рамонт у пад'ездзе?
Уся справа ў тым, што бягучы рамонт - гэта асноўная жыллёва-камунальная паслуга і адмовіцца ад яе нельга. Выконваць гэтую працу могуць як ЖЭС, так і іншыя спецыялізаваныя арганізацыі. Пры прыцягненні іншай арганізацыі жыхары разам павінны прыняць адпаведнае рашэнне і самастойна вызначыць аб'ём работ, колер сцен і г. д. і паведаміць эксплуатуючую арганізацыю аб прынятым рашэнні. У выпадку, калі яны гэтага не зробяць, а пад'езд патрабуе рамонту, то ЖЭС выканае яго самастойна, папярэдне паведаміўшы пры гэтым жыхароў аб аб'ёмах работ і іх кошту.
ДАРЭЧЫ
Ёсць пытанне? Пішыце!
Свае пытанні вы можаце даслаць па адрасу: dom@phkp.by
